T.C.
Sağlık Bakanlığı, Türk Toraks Derneği ve GARD Türkiye (Kronik Havayolu
Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı) kapsamında her yıl Pulmoner
Rehabilitasyon Haftası etkinlikleri yapılmakta olup konuya ilişkin
sağlık personelinin ve toplumumuzun bilgilendirilmeleri,
farkındalıklarının artırılması ve güncel gelişmelerin paylaşılması
amaçlanmaktadır.
Bu
yıl 10-16 Mart 2019tarihleri arası Pulmoner Rehabilitasyon
Haftasıolarak belirlenmiş olup bu çerçevesinde tüm yurtta GARD Türkiye,
T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Toraks Derneği ile birlikte konu ile
ilgili çeşitli etkinlikler yapılması planlanmıştır.
Pulmoner
Rehabilitasyon, kronik solunum hastalıklarının tıbbi tedavisinin
standart bir bileşeni olarak kabul edilen tedaviye ek bir yöntemdir.
Kronik solununum yolu hastalarının fiziksel ve psikolojik durumlarını
düzeltmeyi ve sağlığı iyileştirmeyi hedefleyen, hasta değerlendirmesini
takiben bireysel olarak belirlenen egzersiz eğitimi, davranış
değişikliği ve hasta eğitimi gibi yaklaşımları içeren kapsamlı
uygulamalar bütünüdür.
Pulmoner Rehabilitasyon kimlere uygulanır?
Süregen
nefes darlığı, günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma, yaşam
kalitesinde azalma ve/veya egzersiz kapasitesinde kısıtlılığı olan tüm
solunum hastalarına pulmoner rehabilitasyon uygulanabilmektedir.
Pulmoner rehabilitasyon, her yaştaki solunum hastalarına rehabilitasyon
ünitelerinin özelliklerine bağlı olarak hastanede, ayaktan ya da evde
uygulanabilmektedir. KOAH (Kronik obstrüktif akciğer hastalığı) başta
olmak üzere astım, bronşektazi, interstisyel akciğer hastalıkları,
kistik fibrozis, göğüs duvarı hastalıkları, nöromusküler hastalıklar,
akciğer nakli öncesi ve sonrası, akciğer kanseri, obezite ilişkili tüm
akciğer hastalıklarında pulmoner rehabilitasyon programı başarı ile
uygulanabilmektedir.
Pulmoner Rehabilitasyonun amaçları nelerdir?
1. Hastalığa bağlı gelişen nefes darlığı ve fonksiyonel yetersizliği ortadan kaldırması,
2. Hastalığın ilerlemesini önlenme,
3. Egzersiz toleransının artırılması,
4. Sağlık durumunun iyileştirilmesi,
5. Komplikasyonların önlenmesi ve tedavisi,
6. Hastalık atak sayısının azaltılması ve atak şiddetinin hafifletilmesi,
7. Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi,
8. Hastaneye başvuru sıklığı ve yatış süresinin azaltılması sonucunda sağlıkla ilişkili harcamaların azaltılması,
9. Sağ kalımda artış sağlamasıdır.
Pulmoner rehabilitasyonun içeriği nelerdir?
Pulmoner
rehabilitasyonun en önemli ve temel bileşen egzersiz eğitimidir.
Bireyin gereksinimleri doğrultusunda diğer bileşenler de (hasta ve
ailesinin eğitimi, vücut kompozisyonunun değerlendirilmesi gerekli
olgularda beslenme desteği, psikososyal destek, nefes darlığı ile baş
edebilme yöntemleri, iş-uğraşı tedavisi, enerji koruma yöntemleri vb.)
pulmoner rehabilitasyon programlarında yer almaktadır.
Solunum hastalıklarında egzersiz neden gereklidir?
Nefes
darlığı olan kronik solunum sorunlu hastalar pulmoner rehabilitasyon
programları ile güvenli bir şekilde egzersiz yapabilirler. Egzersiz ile
kas kuvveti artar, kas dayanıklılığı artarak daha uzun mesafeler
yürünebilir, kas ve eklemler daha iyi hareket eder, gevşemeyi sağlar,
daha güçlü ve enerjik hissedilir, kalbin çalışması iyileşir, nefes
darlığı azalır.
Pulmoner rehabilitasyon programının süresi ne olmalıdır?
Pulmoner
Rehabilitasyon programı en az 8 hafta (toplam 24 seans) süre ile
uygulanmalıdır. Egzersiz eğitimi bırakıldığında kazanımlar kaybedildiği
için egzersiz alışkanlığının devam ettirilmesi gerekmektedir. Sonuç
olarak, kronik akciğer hastalığından dolayı nefes darlığı, çabuk yorulma
ve güçsüzlük hissediyorsanız, günlük aktivitelerinizi yapmakta güçlük
çekiyorsanız değerlendirme için Göğüs Hastalıkları Uzmanına başvurduktan
sonra pulmoner rehabilitasyon programlarından yararlanmalısınız.